Tiếng Trung Thượng Hải, Vũ Khí Giao Tiếp Tối Thượng Khi Làm Ăn Tại Trung Quốc

11:11 SA

Tiếng Trung không chỉ có tiếng phổ thông. Giữa hàng trăm phương ngữ tồn tại trên đất nước hơn 1,4 tỷ dân này, tiếng Trung Thượng Hải – hay Thượng Hải thoại – nổi bật như một bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất phồn hoa bậc nhất Trung Quốc. Không đơn thuần là một phương ngữ, tiếng Thượng Hải còn là cầu nối trong giao thương, đàm phán, và cả trong đời sống thường nhật tại thành phố này. Nếu bạn đang có ý định sinh sống, làm việc hoặc hợp tác với doanh nghiệp Thượng Hải, đừng bỏ qua cơ hội tìm hiểu về ngôn ngữ địa phương này. Cùng Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina khám phá nhé!

I. Tiếng Trung Thượng Hải là gì?

1.1. Khái niệm và nguồn gốc

Tiếng Thượng Hải, còn được gọi là tiếng Thượng Hải (上海话 – Shànghǎi huà), là một trong những phương ngữ tiêu biểu của nhánh phương ngữ Ngô, một nhánh quan trọng trong hệ thống phương ngữ Trung Quốc. Không giống như tiếng Quan Thoại (普通话 – Pǔtōnghuà), thuộc hệ thống chính thức và được sử dụng chính thức trên toàn quốc, tiếng Thượng Hải chỉ phổ biến ở khu vực như thành phố Thượng Hải và các khu vực xung quanh (cụ thể như Tô Châu, Hàng Châu, Ninh Ba, v.v.). 

Tiếng trung Thượng Hải được ra đời vào thời nhà Tống và nhà Nguyên, dưới sự phát triển mạnh mẽ vào thời nhà Minh và nhà Thanh, hiện nay nó đã trở thành một bản sắc ngôn ngữ độc đáo với sự phát triển kinh tế và văn hóa rực rỡ của Thượng Hải vào thế kỷ 20. Ngày nay, mặc dù bị "lấn át" bởi tiếng Quan Thoại trong môi trường giáo dục và truyền thông, tiếng Thượng Hải vẫn là ngôn ngữ hàng ngày được sử dụng trong giao tiếp gia đình và cộng đồng địa phương, đồng thời cũng là biểu tượng của lòng tự hào dân tộc đối với người dân địa phương.

Đọc thêm: Tiếng Trung Công Xưởng Là Gì? Cơ Hội Tăng Thu Nhập Của Bạn

1.2. Những con số biết nói

• Theo Đại học Phúc Đán (Fudan University), trên tổng dân số Thượng Hải, đã có hơn 70% người trên 45 tuổi vẫn sử dụng tiếng trung Thượng Hải trong sinh hoạt hằng ngày.

• Khoảng 40% giới trẻ ( từ tầm 18 đến 30 tuổi) hiểu nhưng không chủ động sử dụng loại này, có thể vì ảnh hưởng của giáo dục phổ thông.

Điều này đặt ra bài toán nan giải: Đó là làm sao để hiểu được người bản địa trong giao tiếp đời thường, hay làm sao để hiểu được sắc thái văn hóa trong quá trình làm việc, đàm phán? Một trong những giải pháp hiệu quả là có đội ngũ phiên dịch hoặc cố vấn ngôn ngữ địa phương, và đó chính là điểm mạnh của Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina.

II. Sự khác biệt giữa tiếng Trung Thượng Hải và tiếng phổ thông

2.1. Phát âm: Khác biệt từ âm tiết đến nhịp điệu

Hệ thống âm vị của tiếng Thượng Hải khá khác so với tiếng Quan Thoại. Trong khi tiếng Quan Thoại có bốn thanh điệu cơ bản, hệ thống âm vị của tiếng trung Thượng Hải đơn giản hơn nhiều, thường chỉ có hai hoặc ba thanh điệu. Tuy nhiên, độ phức tạp về mặt ngữ âm của tiếng trung Thượng Hải không hề giảm đi mà thay vào đó đã chuyển thành những thay đổi phức tạp hơn về chữ cái đầu, chữ cái giữa và chữ cái cuối.

Ví dụ, từ "người" trong tiếng phổ thông là "rén" (人), nhưng trong tiếng Thượng Hải, người ta sẽ nói "nóng". Sự khác biệt này khiến cho ngay cả người bản xứ nói tiếng phổ thông cũng khó hiểu được người nói Thượng Hải thoại nếu không có thời gian tiếp xúc trước đó.

Đọc thêm: Phiên Dịch Tiếng Trung Lương Bao Nhiêu? Cơ Hội Việc Làm Và Yêu Cầu Kỹ Năng

2.2. Từ vựng: Một kho báu từ cổ ngữ và ngoại lai

Vốn từ vựng trong tiếng trung Thượng Hải vốn dĩ rất phong phú và đặc trưng. Rất nhiều từ có nguồn gốc từ ngôn ngữ cổ Hán, hoặc được mượn từ tiếng Nhật, tiếng Anh trong giai đoạn Thượng Hải là nhượng địa quốc tế.

Ví dụ:

• "tivi" trong tiếng phổ thông là "diànshì" (电视), nhưng trong tiếng Thượng Hải, người ta có thể dùng từ "la-di-la", cách đọc này được phỏng theo cách gọi từ tiếng Anh "radio".
  

• "đi xe bus" được gọi là "zuò gōngjiāo" trong phổ thông, còn người Thượng Hải lại nói "ché bus" – từ "catch bus".

2.3. Ngữ pháp: Tinh giản nhưng gặp nhiều khó khăn khi học

Khác với tiếng phổ thông có cấu trúc khá chặt chẽ, tiếng Thượng Hải thường rút gọn chủ ngữ hoặc trợ từ. Điều này khiến việc phân tích ngữ pháp trở nên phức tạp hơn cho người học mới.

Ví dụ:

• Tiếng phổ thông: "Tôi hôm nay đi học" – 我今天去上课。

• Tiếng Thượng Hải: "Nóng jin le xué" – 侬今勒学。

Câu ngắn, đọc nhanh, nhưng vẫn chứa hàm nghĩa đầy đủ, đó là những đặc điểm điển hình của tiếng trung Thượng Hải.

III. Có nên học tiếng Trung Thượng Hải không?

3.1. Lợi ích thực tiễn

• Cơ hội việc làm được rộng mở: Với những kiến thức về phương ngữ này, bạn hoàn toàn có thể trở thành phiên dịch viên chuyên biệt dành riêng cho vùng Thượng Hải, đây là nơi có hàng ngàn doanh nghiệp quốc tế.

• Tăng khả năng hòa nhập: Trong môi trường sống ở địa phương, khi bạn có thể hiểu và nói được tiếng trung Thượng Hải sẽ giúp bạn dễ dàng kết nối với người bản xứ hơn rất nhiều.

• Thuận lợi trong đàm phán: Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng phương ngữ giúp gây thiện cảm và tạo sự tin tưởng hơn với đối tác.

Đọc thêm: Phiên Dịch Tiếng Trung Là Gì? Phân Biệt Các Loại Phiên Dịch Tiếng Trung

3.2. Học khó không?

Câu trả lời là: có, nhưng không phải hoàn toàn không thể. Với những người đã biết tiếng phổ thông, việc học tiếng trung Thượng Hải giống như làm quen với một biến thể mới trong tiếng trung. Khó khăn chủ yếu nằm ở phát âm và ngữ điệu – bởi không có hệ thống học chính thống, mà chủ yếu dựa vào tiếp xúc thực tế, phim ảnh, người bản xứ.

3.3. Học ở đâu?

Hiện tại, một số trung tâm ở Trung Quốc có dạy Thượng Hải thoại như khóa bổ trợ. Ngoài ra, học online thông qua kênh YouTube, podcast

IV. Ứng dụng tiếng Trung Thượng Hải trong công việc và đời sống

4.1. Trong môi trường kinh doanh

Thượng Hải là trung tâm tài chính lớn nhất Trung Quốc, là nơi đặt trụ sở của hàng ngàn công ty đa quốc gia. Biết tiếng Thượng Hải giúp bạn:

• Có khả năng giao tiếp tốt và hiệu quả hơn với đối tác bản địa

• Xây dựng mối quan hệ cá nhân và chuyên nghiệp

• Tạo lợi thế cạnh tranh trong đàm phán

4.2. Trong ngành dịch thuật và truyền thông

Tại Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina, chúng tôi thấy rằng nhu cầu dịch từ tiếng trung Thượng Hải sang tiếng phổ thông như tiếng Anh, Nhật ngày càng tăng nhanh. Nguyên nhân là do các bản tin địa phương, tài liệu nội bộ, phỏng vấn người bản xứ thường được viết bằng phương ngữ này.

Dịch được tiếng Thượng Hải không chỉ cần ngôn ngữ, mà còn cần kiến thức văn hóa vùng miền, điều mà đội ngũ của Aselina luôn chú trọng đào tạo.

4.3. Trong đời sống cá nhân

Nếu bạn có ý định sống lâu dài tại Thượng Hải, biết tiếng trung Thượng Hải sẽ giúp bạn có khả năng:

• Mua sắm tại chợ địa phương dễ hơn

• Hiểu rõ hơn tâm lý, văn hóa người dân

• Hạn chế bị "chặt chém" hoặc hiểu lầm
  

Đọc thêm: Những Câu Tiếng Trung Giao Tiếp Hàng Ngày Dễ Nhớ Hiệu Quả

4.4. Trong công nghệ và AI

Hiện nay, các hệ thống AI nổi bật có thể hỗ trợ bạn học, cũng như biên dịch tiếng trung Thương Hải như ChatGPT, Siri, Google Translate... thì chưa thể. Do đó, trong các lĩnh vực như nhận diện giọng nói, dịch thuật tự động, nhu cầu con người vẫn rất cao – đặc biệt trong phiên dịch trực tiếp.

V. Kết luận

Tiếng Trung Thượng Hải là một phương ngữ độc đáo, giàu giá trị văn hóa và thực tiễn. Tuy có sự khác biệt lớn so với tiếng phổ thông, nhưng việc học nó mở ra nhiều cơ hội, từ việc làm đến cuộc sống, đặc biệt nếu bạn muốn đặt chân đến Thượng Hải – một trong những trung tâm kinh tế sôi động nhất châu Á.

Nếu bạn đang cần người dịch tiếng trung Thượng Hải để hỗ trợ giao tiếp, dịch tài liệu, hoặc làm cầu nối cho sự hợp tác dự án thương mại – hãy để đội ngũ của Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina đồng hành cùng bạn. Chúng tôi sở hữu đội ngũ phiên dịch viên chuyên nghiệp, am hiểu phương ngữ, văn hóa và cũng như phong cách làm việc tại Thượng Hải.

Hãy biến rào cản ngôn ngữ thành lợi thế cạnh tranh – cùng Aselina tạo nên sự khác biệt!

Website: http://aselina.com.vn/ Email: aselinavietnam@gmail.com Hotline: 0968.880.983