Cách Tự Học Dịch Tiếng Trung Sang Tiếng Việt – Hướng Dẫn Từ A đến Z
1:36 CHTrong thời đại hội nhập như hiện nay, khả năng dịch tiếng Trung sang tiếng Việt không chỉ mở ra cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn cho bạn mà còn giúp tiếp cận với kho tàng kiến thức phong phú của Trung Quốc. Tuy nhiên, tự học dịch như thế nào cho hiệu quả? Bài viết dưới đây do Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina – Thanh Thủy biên soạn sẽ cung cấp lộ trình học chi tiết, phù hợp với người bắt đầu.
Đọc thêm: Top 3 Lỗi Thường Gặp Khi Dịch Tiếng Trung Sang Việt
I. TỔNG QUAN VỀ KỸ NĂNG DỊCH TIẾNG TRUNG SANG TIẾNG VIỆT
1. Dịch thuật là gì? Vai trò và yêu cầu của người dịch trong dịch tiếng Trung sang tiếng Việt
Dịch thuật bao gồm dịch viết và dịch nói, trong đó dịch viết là hình thức phổ biến nhất đối với người tự học.
Khi dịch tiếng Trung sang tiếng Việt, người dịch cần có:
Hiểu ngữ pháp và từ vựng chi tiết.
Hiểu ngữ cảnh và văn hóa Trung – Việt
Tư duy phiên dịch: tối đa hoá ngôn ngữ để dịch tự nhiên
2. Sự khác nhau của ngôn ngữ Trung – Việt trong dịch thuật
Tiếng Trung: có tính hình tượng, chứa nhiều điển tích và các câu đặc thù.
Tiếng Việt: Có xu hướng diễn đạt linh hoạt, tập trung trong việc mở rộng từ và biến đổi câu.
Để dịch tốt, phải làm giai đoạn "chuyển hóa ngôn ngữ" thay vì chỉ chuyển từng từ.
3. Lời khuyên đối với người bắt đầu tự học dịch tiếng Trung sang tiếng Việt
Hãy tạo thói quen đắm chìm vào ngôn ngữ như là đọc truyện tranh, xem phim có phụ đề tiếng Trung – Việt hằng ngày.
Cố gắng hiểu cả bài, không chỉ tra từ mà phân tích câu.
Luyện nghe nhiều để làm quen với ngữ âm và cách diễn đạt trong văn nói.
Từ đó, những điểm này sẽ cải thiện kĩ năng dịch tiếng trung sang tiếng việt của bạn.
Đọc thêm: Phiên Dịch Tiếng Trung: Dịch Vụ Chuyên Nghiệp và Giá Cả Hợp Lý
II. LỘ TRÌNH TỰ HỌC DỊCH TIẾNG TRUNG SANG TIẾNG VIỆT TẠI NHÀ
1. Giai đoạn 1: Xây nền tảng tiếng Trung vững chắc (1-2 tháng)
a. Củng cố ngữ pháp cơ bản
Học các cấu trúc câu nền tảng: chủ ngữ – vị ngữ – bổ ngữ, câu "把", câu "被", câu có liên từ.
Tài liệu gợi ý:
Giáo trình Hán ngữ 1–4 (bản mới)
Ngữ pháp tiếng Trung của Nguyễn Hữu Dự
b. Học từ vựng theo chủ đề trước khi dịch tiếng trung sang tiếng việt
Mỗi ngày học 10 từ mới, chia theo nhóm: kinh tế, công nghệ, đời sống, chính trị.
Công cụ:
Quizlet – tạo flashcard và ôn theo lộ trình
Pleco – từ điển + ví dụ tiếng Trung
c. Luyện kỹ năng đọc hiểu
Bắt đầu với bài khóa Hán ngữ, sau đó đọc báo, blog tiếng Trung.
Cách làm:
Đọc 1 đoạn
Dịch từng câu ra nháp tiếng Việt
Ghi lại từ mới + cấu trúc hay
2. Giai đoạn 2: Thực hành dịch tiếng trung sang tiếng việt có kiểm soát (2-3 tháng)
a. Dịch từng đoạn văn ngắn
Bắt đầu với những đoạn giới thiệu sản phẩm ngắn gọn như mô tả app, tin tức cơ bản.
Mỗi ngày dịch 1 đoạn ~100 từ.
Ví dụ:
原价99元,现价只需59元,限时优惠!
Dịch: Giá gốc 99 tệ, nay chỉ còn 59 tệ, ưu đãi có thời hạn!
b. Phân tích bản dịch, tự sửa lỗi
Ghi lại bản dịch, dùng Google Translate/DeepL để đối chiếu.
Học cách phân biệt loại lỗi sai:
Thiếu chủ ngữ
Câu cú lủng củng khi dịch tiếng trung sang tiếng việt do giữ nguyên cấu trúc Trung quá nhiều
c. Làm quen với văn bản chuyên ngành
Gợi ý:
Dịch thực đơn, hợp đồng mẫu, thư chào hàng.
Tạo folder lưu trữ từng loại văn bản.
3. Giai đoạn 3: Nâng cao và chuyên sâu (sau 3 tháng)
a. Tập dịch các bài văn dài
Mỗi tuần chọn 1 bài viết 500–800 từ
Dịch từng đoạn, tra cứu kỹ lưỡng
b. Dịch ngược từ tiếng Việt sang tiếng Trung
Chọn đoạn tiếng Việt quen thuộc (tin tức, tiểu sử, mô tả)
Dịch sang tiếng Trung rồi tra cứu xem văn bản có tự nhiên không
c. Tạo bộ từ điển cá nhân
Sử dụng Excel hoặc Notion, chia làm các sheet:
Từ vựng chuyên ngành
Cấu trúc đặc biệt
Thành ngữ, tục ngữ Trung
III. CÔNG CỤ VÀ TÀI LIỆU HỖ TRỢ DỊCH TIẾNG TRUNG SANG TIẾNG VIỆT
1. Từ điển và ứng dụng hỗ trợ
Pleco: Từ điển offline cực mạnh, hỗ trợ tra từ, phân tích ngữ pháp, ghi chú.
LINE Dict: Từ điển có ví dụ sử dụng thực tế.
Youdao, Baidu Fanyi: Dùng để tra chéo nghĩa, đặc biệt hữu ích khi tra thành ngữ, văn nói.
Google Translate & DeepL: Tham khảo nhanh bản dịch thô, KHÔNG sử dụng để sao chép nguyên văn.
2. Tài liệu học chuyên sâu
Giáo trình:
Hán ngữ hiện đại (bản mới)
Giáo trình biên phiên dịch Trung – Việt của Đại học Hà Nội
Sách tham khảo:
Dịch thuật Trung – Việt (Trần Mạnh Thường)
Dẫn luận về dịch học (Trịnh Bá Đĩnh)
Website học tiếng Trung:
Chinese Zero to Hero
SuperChinese App
LingoDeer
3. Phần mềm dịch tiếng trung sang tiếng việt chuyên nghiệp
SDL Trados Studio: Phần mềm dịch chuyên nghiệp dành cho biên dịch viên.
MemoQ, Wordfast: Các phần mềm CAT hỗ trợ lưu nhớ bản dịch.
Smartcat: Công cụ dịch online miễn phí cho người mới.
IV. MẸO GIỮ LỬA TỰ HỌC DỊCH TIẾNG TRUNG SANG TIẾNG VIỆT
1. Đặt mục tiêu rõ ràng, đo lường được
Ví dụ:
Mỗi tuần học 50 từ mới
Mỗi ngày dịch 1 đoạn văn 100 từ
Hoàn thành 1 bài dịch chuyên ngành mỗi tuần
2. Tạo thói quen học đều đặn dịch tiếng trung đều đặn
Học theo khung giờ cố định (ví dụ: 20h–21h mỗi ngày)
Tạo góc học tập riêng, yên tĩnh, không bị phân tâm
Kết hợp phương pháp Pomodoro: 25 phút học – 5 phút nghỉ
3. Tận dụng cộng đồng học tập
Tham gia nhóm Facebook: Học tiếng Trung mỗi ngày, Dịch thuật Trung – Việt
Tìm bạn học hoặc người sửa bài dịch trên diễn đàn/Telegram
Đăng bài dịch lên group nhờ góp ý – học từ sai sót của chính mình
4. Ghi nhận tiến bộ của bản thân
Tạo nhật ký học tập: ghi lại số từ đã học, số đoạn đã dịch
Ôn lại/ đọc lại bản dịch tiếng trung sang tiếng việt theo định kỳ để thấy tiến bộ và tìm ra lỗi sai
Tự thưởng khi hoàn thành mục tiêu: mua sách mới, nghỉ ngơi, du lịch
5. Tìm cảm hứng từ thực tế
Có thể xem các phim như phim tài liệu, chương trình phỏng vấn, video chủ đề yêu thích bằng tiếng Trung
Dịch lyric bài hát, trích đoạn tiểu thuyết, hội thoại trong phim
Kết hợp học – giải trí để tăng cảm xúc và khả năng ghi nhớ
KẾT LUẬN
Việc tự học dịch tiếng Trung sang tiếng Việt không còn là điều xa vời nếu bạn có phương pháp đúng đắn, công cụ hỗ trợ hiệu quả và quan trọng nhất là sự kiên trì. Từ những bước khởi đầu với nền tảng ngữ pháp, từ vựng đến thực hành dịch và làm quen với các tài liệu chuyên ngành – bạn hoàn toàn có thể từng bước làm chủ kỹ năng dịch thuật. Hãy nhớ rằng, mỗi ngày tiến một chút sẽ tạo nên kết quả lớn sau vài tháng.
Nếu bạn cần thêm định hướng chuyên sâu hơn hoặc muốn nâng cao kỹ năng một cách bài bản, đừng ngần ngại tìm đến Công ty dịch thuật đa ngôn ngữ Aselina – Thanh Thủy để nhận được sự hỗ trợ miễn phí từ các chuyên gia có kinh nghiệm.
Website: http://aselina.com.vn/
Email: aselinavietnam@gmail.com
Hotline: 0968.880.983